O Apalpador é un xigante bonachón, de profesión carboeiro que ainda se lembra na zona do Courel. En lugares da Terra de Trives coñécese como o Pandigueiro. E unha personaxe mítica do Nadal que mora todo o ano nas devesas das altas montañas de Galicia. Baixa ás aldeas, vilas e cidades na noitiña do 24 ou do 31 de decembro para apalparlles o bandullo a rapaces e rapazas por ver se comeran ben durante todo o ano. Ao marchar o Apalpador deixalles aos pequenos castañas e agasallos feitos a man. Os Concellos de A Coruña e Santiago teñen programado diferentes actividades para recuperar a figura do Apalpador. O programa de actividades lúdicas en Compostela chámase "Apalpando as ilusións".